تغذیه در جلسات و کارگاه های تسهیلگری

تکنیک گروه های دو نفره

1398-02-27

کارگاه مهارت سوال پرسیدن در درک واقعیت جامعه محلی

1398-02-29

منتشر شده توسط تسهیلگر در 1398-02-29

موضوعات

یادداشت تسهیلگر

برچسب

تغذیه در جلسات و کارگاه های تسهیلگری

تغذیه در جلسات و کارگاه های تسهیلگری

تغذیه بخش لاینفک زندگی بشر است. حیات انسان وابسته به غذا است. در حقیقت وضعیت فیزیکی، روحیات، سلامت و حتی افکارمان در ارتباط تنگاتنگی با آنچه می خوریم و زمان خوردن غذا دارد. عموما زمانی که فرد گرسنه است، عصبی و ناراضی است و برعکس زمانی که گرسنه نیست خوشحال است و آرامش دارد.

خیلی از مراسمات مثل تعطیلات، جشن ها، میهمانی ها، جلسات، جشنواره ها،… حول محور خوردن تشکیل می شود. نه اینکه صرفا همه آدم ها به این مراسم ها می آیند که چیزی بخورند. اما باید اعتراف کردن که خوردن بخش اجتناب ناپذیر چنین فضاهایی است. به عبارتی غذاها و نوشیدنی ها دلیلی برای جمع شدن انسان ها کنار یکدیگر هستند. حتی زمانی که انسان شکارگر بوده و به سختی جانوری شکار میکرد آن را با دیگر ساکنین منطقه خود به اشتراک گذاشته و همگی در کنار هم شکار را میخوردند.

«پذیرایی و تغذیه بخشی از کارگاه شما است نه مسئله ای جداگانه و حاشیه ای»

جالب اینجا است که ما درخیلی از مراسم شرکت میکنیم نه برای اینکه یک لیست منو پر از خوراکیها و نوشیدنیها جلویمان بگذارند، بلکه دلایل دیگری داریم که در ادامه به آنها اشاره میکنیم. با این وجود کافی است حتی در یک جلسه کوتاه مدت یا در یک مراسم خوراکی در مقابل مان قرار نگیرد و در این زمان است که ممکن است کل رویداد زیر سوال برود و همین مساله توجه همه افراد را به خود جلب کند.

اجازه بدهید به برخی از دلایل اهمیت وجود خوراکی در رویدادها اشاره کنیم:

راهی برای نشاندادن احترام به مخاطبان و میزبانی خوب
خوردن و نوشیدن در کنار دیگر افراد بهعنوان فرصتی برای برقراری ارتباط، روابط دوستانه و آشنایی بیشتر
فرصت تجدید قوا و انرژی
ایجاد زمانی برای تفکر، تامل و هضم یادگیریها و وقایعی که در طی رویداد پیش آمده است
پیشگیری از خستگی و یکنواختی برنامه
ایجاد وقفه یا تمایز بین دو بخش برنامه
روشی برای برندسازی (مانند ارائه خوراکیهای ارگانیک، عدم استفاده از ظروف پلاستیکی،…)

نکاتی در برنامهریزی مدیریت تغذیه در فعالیتهای تسهیلگری:

ممکن است تصمیم بگیرید خودتان خوراکیهای لازم را تدارک ببینید و یا از مراکز تهیه غذا و رستوران استفاده نمایید. زمان، بودجه و نیروی انسانی در کنار علاقه و سلیقه شخصی شما، نقش تعیین کننده در انتخابتان دارد.
چه خود مسئول آشپزی و تهیه غذا بشوید و چه تصمیم بگیرید از رستوران و مراکز تهیه غذا استفاده نمایید، مهم ترین نکته اطمینان از بهداشت مواد غذایی است.
حتما یک نفر یا چند نفر (بستگی به تعداد شرکت کنندگان در کارگاه دارد) را مسئول این بخش پشتیبانی کارگاه کنید.
درصورتی که باید برای این بخش خرید اقلام لازم است، روز قبل برنامه ریزی کنید تا در حین کارگاه درگیر آن نشده و با بحران مواجه نشوید.
در صورت امکان سعی نمایید از تمایلات غذایی شرکت کنندگان آگاهی نسبی پیدا کنید. به عنوان مثال برخی افراد ممکن است گیاهخوار باشند. همچنین فرهنگ های مختلف (فرهنگ جامعه محلی، فرهنگ سازمانی) در میزان رضایت شرکت کنندگان از پذیرایی شما دخیل می باشد. با شناخت قبلی از تمایلات میتوانید خدمات بهتری ارائه بدهید.
سعی کنید از مواد غذایی ساده و شناخته شده استفاده کنید. تا حد امکان مواد تشکیلدهنده ماده غذایی قابل مشاهده و مشخص باشد. ممکن است برخی افراد به بعضی مواد حساسیت داشته باشند و یا صرفاً برخی مواد تشکیل دهنده را دوست نداشته باشند. میتوانید پیش از شروع پذیرایی توضیحاتی در رابطه با غذاها و مواد تشکیل دهنده به شرکت کنندگان ارائه دهید.
در پذیرایی میان وعده حتما مواد قندی را در نظر بگیرید زیرا فعالیت مغزی در طی جلسات و کارگاهها بالا است و نیاز مغزی از طریق جذب مواد قندی تامین میشود.
مدت زمان کافی را برای پذیرایی در نظر بگیرید. معمولا برای تغذیه ناهار یک ساعت و برای میان وعدهها حدود پانزده دقیقه مناسب است. با این حال در نظر داشته باشید که معمولاً پس از اتمام استراحت افراد دیرتر از زمان تعیین شده به جلسه/کارگاه باز میگردند. بهگونهای برنامه تان را طراحی کرده و زمان را مدیریت کنید که به فرایند و محتوای کار خلل کمتری وارد بشود و دچار اضطراب و استرس نشوید.
درصورت ممکن سعی نماید محل پذیرایی مخصوصاً غذا در فضای جداگانه از جلسه/ کارگاه باشد. از این طریق فضای تنفس و تنوع برای شرکتکنندگان ایجاد می شود؛ تحرک و جابهجایی شرکتکنندگان برای ممانعت از خواب آلودگی و خستگی فراهم میشود؛ ضمناً بوی غذا در محیط نمیپیچد؛ محیط جلسه/ کارگاه نیز پاکیزهتر و منظمتر باقی میماند.
حتما میز کوچکی برای قراردادن آب آشامیدنی و درصورت امکان دیگر آشامیدنیها و خوراکیهای ساده و سبک در گوشهای از فضا در نظر بگیرید تا درصورت نیاز شرکتکنندگان بتوانند استفاده کنند. برخی از افراد عادت به نوشیدن مکرر چای و یا قهوه دارند. اگر فضا کافی و مناسب است میتوانید این اقلام را روی میزهای جلوی شرکتکنندگان قراردهید به شرط آنکه آرامش و راحتی شرکتکنندگان را دچار خلل نکند و بینظمی ایجاد نگردد.
درصورت امکان میتوانید از شرکتکنندگان درخواست کنید لیوان شخصی و یا حتی بشقاب، قاشق و چنگال فردی خود را به جلسه/ کارگاه بیاورند. این کار را فقط درصورتیکه داوطلبانه باشد و موجب نارضایتی و عدم راحتی شرکتکنندگان نشود درخواست کنید. معمولاً در گروههای محیط زیستی و یا گروههایی که افراد همدیگر را می شناسند این کار امکانپذیرتر است.
تا حد ممکن سعی کنید از ظروف یکبار مصرف پرهیز کنید. میتوانید از ظروف گیاهی و یا ظروف دیگر استفاده نمایید.
در صورت طولانی بودن جلسه/ کارگاه و نیاز به صرف ناهار، سعی کنید غذایی سبک سرو کنید. مصرف برنج یا غذاهای سنگین به همراه دوغ موجب خواب آلودگی و کسالت شرکتکنندگان میشود.
سعی کنید پس از صرف ناهار برای پیشگیری از خواب آلودگی شرکت کنندگان، از یک انرژیزای سبک که شامل فعالیتهای بدنی و ذهنی است استفاده کنید.
در برخی جلسات/ کارگاه ها، شرکت کنندگان خودشان غذا میآورند. با این وجود مطمئن باشید لوازم و تجهیزاتی مانند قاشق داشته باشید تا در صورت نیاز دچار مشکل نشوید.
در برخی جلسات به صورت دسته جمعی برای تهیه غذا تصمیمگیری میشود. سعی کنید لیست سفارش نه خیلی متنوع باشد و نه فقط شامل یک نوع غذا. بهترین حالت لیستی دارای دو یا نهایتاً سه مدل غذا هست. حتما سفارشات را در زمان صبحگاهی از شرکتکنندگان دریافت کنید تا فرصت کافی برای سفارش به رستوران یا مرکز تهیه غذا داشته باشید. درصورتیکه قرار است هزینه غذا توسط خود شرکت کنندگان پرداخت شود مطمئن باشید که این کار داوطلبانه باشد و در صورت امکان خودتان یک یا دو غذای اضافی سفارش بدهید. مراقب اسراف نیز باشید. ممکن است برخی از افراد نیز تصمیم بگیرند به صورت اشتراکی غذا صرف کنند. غذاهای باقیمانده را بین افراد علاقهمند تقسیم کنید و در نهایت دور ریز غذا را به حداقل برسانید.
در راستای مسئولیتپذیری اجتماعیتان، میتوانید پذیرایی کارگاه را از سازمانهای مردم نهاد و یا گروههایی تهیه کنید که اقشار آسیبپذیر جامعه را حمایت میکنند. مثلاً یک گروه زنان سرپرست خانوار که فعالیت آشپزی هم دارند.