تکنیک ماهی بدبو
1400-02-22تکنیک راند رابین
1400-03-08«آیا بهتر است از تسهیلگر درون سازمانی یا برون سازمانی استفاده کرد؟» پرسش خوبی است. خیلی ها تجربه تسهیلگران خوب و یا نه چندان خوب را داشته اند. اغلب اوقات تجارب «منفی» به انتخاب تسهیلگر مربوط می شود. ممکن است اگر عمیق تر شوید، مشخص شود در جایی که می بایست از شخصی خارج از سازمان (یا تسهیلگر برون سازمانی) استفاده می کردید، تسهیلگر درون سازمانی انتخاب کرده اید. نوبت بعدی که با چنین انتخابی مواجه بودید، بجای حدس زدن، از پرسشنامه ای که در ادامه آورده شده است برای تصمیم گیری درخصوص انتخاب تسهیلگر درون یا برون سازمانی استفاده کنید.
درنظر داشته باشید که موضوع «تغییر» نیاز به تسهیلگر را پررنگ می کند، موضوعی که برای بسیاری ناخوشایند است. برخی مقاومت در برابر تغییر را به فاکتورهای «ترس»، «ابهام» و «تردید» مربوط می دانند. به همین جهت، این مقاله به رمزگشایی فرایند تصمیم گیری درخصوص انتخاب نوع درست تسهیلگر و مهم تر از آن، به چرایی این انتخاب می پردازد.
تعریف تسهیلگر درون سازمانی
تسهیلگری درون سازمانی وابسته به افرادی است که جزئی از سازمان، پروژه یا جامعه مدیران هستند. در سازمان ها، این افراد اغلب از سطوح مدیران میانی یا بالایی سازمان هستند که مهارت های هدایت گفتگوهای گروهی، فعالیت ها و تصمیم گیری جمعی دارند. تسهیلگران درون سازمانی ممکن است دانش یا تخصص ویژه ای در زمینه مسائل فنی/محتوایی مورد بحث نداشته باشند. مهم تر از همه اینکه دانش محتوایی حیاتی نیست اما تسهیلگران می بایست در بیان متبحر باشند.
تعریف تسهیلگر برون سازمانی
تسهیلگر برون سازمانی به افراد خارج از سازمان و اغلب به صورت “مشاور” اتکا دارد. تسهیل گران خارج از سازمان، طراحی جلسات، فعالیت ها و ابزار تصمیم گیری را برای کمک به گروه در ایجاد اجماع و اقدام فراهم می کنند. از این رو، تسهیلگران برون سازمانی نباید هیچ منفعت و تعصبی برای حمایت از یک تصمیم خاص داشته باشند.
منطق استفاده از تسهیلگر درون سازمانی و برون سازمانی
گروه ها برای پیشرفت در کار نیاز به جلسات دارند و تسهیلگری خوب می تواند این امر را میسر کند. تسهیلگر ماهر و طراح جلسه به توسعه فرایندی مؤثر می پردازد که گفتگو را برای نتیجه گرفتن هدایت می کند. تسهیلگران می توانند از تیم شما و یا خارج از تیم شما باشند. هر دو نوع، مزیت ها و مشکلاتی دارند.
منطق تصمیم گیری چیست؟ در ادامه بحث، ابزاری با20 پرسش ساده خواهید یافت. پاسخگویی به این پرسش ها طی سه الی پنج دقیقه کمک می کند به سرعت مشخص کنید که آیا باید از تسهلیگر «درون سازمانی» استفاده کرده یا شخصی «برون سازمانی» استخدام کنید و زمانیکه تصمیم مشخص نیست، این ابزار ریسک های مورد توجه را آشکار خواهد کرد.
ابتدا به توصیف دوازده عامل مورد توجه در انتخاب تسهیلگر میپردازیم.
شش عامل که منجر به انتخاب تسهیلگر درون سازمانی می شود:
دلایل انتخاب تسهیلگر درون سازمانی |
منطق و توجیه |
اشراف محتوایی |
تسهیلگران درون سازمانی اغلب دانشی مفصل از مسائل مورد بحث دارند. |
آگاهی زمینه ای |
آنها از تاریخچه و زمینه موضوع مورد بحث آگاهی دارند و مهم تر اینکه با بسیاری از شرکت کنندگان و ذینفعان در بحث ارتباط داشته و یا آنها را می شناسند. |
چرخه حیات |
به طور معمول، تسهیلگران درون سازمانی پس از کارگاه نیز دردسترس هستند و احتمالاً می بایست با پروژه ها یا راهکارها تا زمان حصول نتیجه همراه باشند. |
هزینه |
احتمالاً کم و بسیار کمتر از تسهیلگران برون سازمانی |
سرعت |
تسهیلگران درون سازمانی برای آشنا شدن با مسئله، زمینه، شرکت کنندگان و ذینفعان به وقت زیادی نیاز ندارند. بنابراین، با ایجاد تعادل در حجم کار خود می توانند با کمک تیم مدیریت، تقریباً بلافاصله دردسترس باشند. |
احترام |
تسهیلگران درون سازمانی به عنوان نفر شناخته شده احتمالاً بیشتر از تسهیلگران برون سازمانی یا مشاوران بیرونی مورد احترام و اعتماد واقع می شوند. |
شش عامل که منجر به انتخاب تسهیلگر برون سازمانی می شود:
دلایل انتخاب تسهیلگر برون سازمانی |
منطق و توجیه |
طراحی بهتر دستورکار |
تسهیلگران حرفه ای برون سازمانی متوجه اهمیت طراحی جلسه بوده و به آن تکیه می کنند. برخی این عامل را متدولوژی می نامند اما از منظر کاربردی، این عامل دربرگیرنده مراحل دستورکار جلسه، فعالیت ها و ابزارهایی می شود که برای ارائه خروجی کار یا همان «کار انجام شده» ترتیب داده شده اند. ضمناً، تجربه و تخصص افزوده که ماحصل کار با سایر مشتریان و صنایع بوده است، به خلق تخصصی ویژه برای ارائه روش های جدید در بررسی مشکلات و راه حل ها می انجامد. |
در لحظه به چالش کشیدن |
یکی از نقاط قوت تسهیلگران برون سازمانی توانایی تشخیص مسایل مهم درلحظه و معطوف کردن مجدد توجه برای اطمینان حاصل کردن از واکاوی موضوعات بسیار مهم، هرچند حاشیه ای است. بنابراین ممکن است تسهیلگران برون سازمانی، پرسش ها و زوایای جدیدی را ارائه نمایند. آنها می بایست پرسش های سخت مطرح کرده و به مقابله با فرضیات معمول بپردازند. |
به چالش کشیدن رویه مرسوم |
از آنجاییکه تسهیلگران برون سازمانی در طیف وسیعی از صنایع کار کرده اند، در چالش های مربوط به تفکر گروهی مهارت بهتری دارند. آنها می توانند از تجربیات بیرونی خود برای به چالش کشیدن پارادایم ها و فرضیات عمیق درون سازمان استفاده کنند. برخلاف آنچه گفته شد، تسهیلگران درون سازمانی احتمالاً علاقه ای به خطر انداختن مواضع درون سازمانی خود نداشته و ممکن است از واکنش منفی درون سازمانی واهمه داشته باشند. |
آماده سازی متمرکز |
تسهیلگران برون سازمانی که کارشان تمام وقت است، برای گرفتن حداکثر نتیجه از سرمایه گذاری و منابعی که اختصاص داده اند، به چگونگی برنامه ریزی و اجرای موفق کارگاه ها آگاه هستند. تسهیلگران برون سازمانی طوری برنامه ریزی می کنند که بتوانند بیشترین ارزش را برای مدت زمانی که جلسه دارند به ارمغان بیاورند. |
بی طرفی و استقلال |
تسهیلگران برون سازمانی کاری می کنند که شرکت کنندگان در ایجاد نتایج احساس «مالکیت» داشته باشند. برخلاف آنچه گفته شد، تسهیلگران درون سازمانی ممکن است در مقابل شرکت کنندگان، ذینفعان و تصمیم گیری ها به نظر جهت دار برسند. |
مشارکت فعال |
با استفاده از تسهیلگران برون سازمانی، حامیان یا تصمیم گیرندگان می توانند به طور کامل در گفتگوها مشارکت کرده و نظرات خود را ارائه کنند. |
جهت دانلود پرسشنامه پرسشنامه انتخاب تسهیلگر درون سازمانی یا برون سازمانی، روی دکمه زیر کلیک کنید. این پرسشنامه شامل 20 سوال و تفسیر نتایج می باشد.
مترجم: بهرام کبیری
Source: https://mgrush.com/blog/internal-or-external-facilitator/